Vào thời Trung cổ, một truyền thống lâu đời đã có trong Giáo Hội, khi Đức Giáo hoàng chỉ định một Linh mục làm Giám mục, cũng đồng nghĩa ban cho vị đó huy hiệu riêng. Và từ đó tới nay, huy hiệu đã trở thành một phần không thể thiếu luôn gắn liền với sứ vụ của vị Giám mục, Hồng y, và cả Giáo hoàng.
Huy hiệu của giám mục (giám mục chính tòa, giám mục phó, giám mục phụ tá), tổng giám mục, thượng phụ, hồng y đều có đủ ba chi tiết đặc trưng là: mũ Galero ở vị trí cao nhất, thánh giá ở dưới mũ, các núm tua của dây mũ đối xứng nhau ở hai bên.
Mũ Galero xuất phát từ tiếng Latinh: galerum. Là một chiếc mũ rộng vành có dây tua được các giáo sĩ đội. Qua các thế kỷ sau, mũ Galero chỉ được ban cho các vị Hồng y, như một biểu tượng vương miện cho danh hiệu “Hoàng tử Giáo Hội”. Vào năm 1245, lần đầu tiên tại Công đồng Lyon, chính Đức Giáo hoàng Innocent IV đã ban mũ Galero cho các vị Hồng y. Cũng thế, các vị Giáo phụ thời xưa cũng được ban mũ Galero, tiêu biểu là Thánh Giêrôrimô, mặc dù tước vị Hồng y chưa có trong Giáo Hội vào thời của Thánh Giêrôrimô, nhưng vì Thánh nhân có công trong việc khảo cứu Kinh Thánh và từng là thư ký cho Giáo hoàng Damasus I.
Mũ của hồng y màu đỏ. Mũ của thượng phụ, tổng giám mục và giám mục màu xanh lục.
Thánh giá của hồng y, thượng phụ và tổng giám mục có hai thanh ngang, thánh giá của giám mục có một thanh ngang, tức thánh giá Latinh.
Các núm tua cùng màu với mũ. Phẩm chức cao hơn thì có số tua nhiều hơn. Hồng y và thượng phụ có 15 tua ở mỗi bên, trái và phải, xếp thành 5 hàng từ trên xuống dưới: 1-2-3-4-5, tuy nhiên tua hồng y màu đỏ, tua thượng phụ màu xanh lục. Tổng giám mục có 10 tua xanh lục mỗi bên, xếp thành 4 hàng: 1-2-3-4. Giám mục có 6 tua xanh lục mỗi bên, xếp thành 3 hàng: 1-2-3.
Huy hiệu luôn có hàng chữ khẩu hiệu đi kèm. Khẩu hiệu nói lên phương châm sống và hoạt động của vị giám chức. Ngoài ra các ngài cũng thường thêm vào các biểu tượng riêng tư khác nữa.
Đến năm 1969, Thánh Giáo Hoàng Phaolo VI đã bãi bỏ việc ban mũ Galero cho các Hồng y. Thay vào đó, chúng ta thấy trong nghi thức ban tước Hồng y, mỗi vị sẽ được nhận chiếc mũ đỏ Biretta đơn giản.
Khác với các giám mục trên thế giới, tại Trung Quốc, các giám mục sẽ dùng màu tím thay vì màu xanh lá cây như truyền thống cho chiếc mũ Galero của mình. Đây là một đặc trưng dành riền cho đất nước này, vì tại đây, những ai đội mũ màu xanh lá cây là ám chỉ người đó mọc sừng trên đầu. Giám mục phụ tá của Hồng Kông lúc bấy giờ là Giám mục John Tong Hon đã sử dụng một chiếc Galero có tua màu tím. Tuy nhiên, Ngài đã duy trì truyền thống cổ xưa khi tiếp tục sử dụng màu xanh lá cây trên huy hiệu khi trở thành giám mục Hồng Kông cho đến khi được phong làm Hồng y vào năm 2012.
Tại những nước phương Tây, chúng ta sẽ thấy các mũ Galero được treo trên trần của nhà thờ Chính tòa. Như một lời mời gọi các tín hữu năng cầu nguyện cho các vị Hồng y trong Giáo phận đã qua đời. Mặt khác, họ cũng tin rằng, khi chiếc mũ Galero nào rơi xuống đất thì linh hồn vị Hồng y đã vào Thiên Đàng. Còn bạn có tin điều này không? Hãy cố gắng học thật giỏi, biết đâu sau này sẽ có câu trả lời cho riêng mình khi được làm Hồng y.
Bài viết: Pet. Anh Tài, CSC
